|
Bản Đồ |
|
H́nh Thể Đất Gia Định |
|
|
|
NGUYỄN PHÚC ÁNH XƯNG VƯƠNG TÂY SƠN B̀NH GIA ĐỊNH
Trong khi Nguyễn Nhạc xưng đế ở Quy Nhơn th́ ở Gia Định Nguyễn Phúc Ánh quật khởi. Năm Giáp Tư chúa Nguyễn Phúc Khoát xưng Vương hiệu (1744) và chia đất Gia Định ra làm ba dinh: Trấn Biên dinh (Biên Ḥa hiện nay), Phiên Trấn dinh (Vũng Sài G̣n, Gia Định hiện nay), Long Hồ dinh (vùng Long Xuyên, Vĩnh Long hiện nay). Nguyễn Phúc Ánh là cháu nội Vũ Vương Nguyễn Phúc Khoát, kêu Định Vương Nguyễn Phúc Tần bằng chú, đối với Đông Cung Nguyễn Phúc Dương là vai anh con ông bác. Nguyễn Phúc Ánh theo Định Vương vào Gia Định năm Giáp Ngọ (1774). Năm Tân Dậu, Tây Sơn đánh chiếm Gia Định (1777), Định Vương và Đông Cung bị giết. Phúc Ánh chạy thoát. Sau khi binh Tây Sơn rút về Quy Nhơn, giao thành Sài Côn cho Tổng đốc Chu trấn thủ, th́ Nguyễn Phúc Ánh tụ tập đám thủ hạ cũ của chúa Nguyễn tại Long Xuyên, tấn cứ đất Tam Thụ (tục gọi là Ba Giồng thuộc Định Tường). Tháng giêng năm Mậu Tuất (1778), được quân của Đỗ Thành Nhân ở Đông Sơn đến giúp, Nguyễn Phúc Ánh bèn kéo binh đánh Phiên An. Không pḥng bị thành Sài Côn bị thất thủ. Đất Gia Định lọt vào tay Nguyễn Phúc Ánh. Phúc Ánh được Đỗ Thành Nhân và tướng sĩ tôn làm Đại Nguyên Súy Nhiếp Quốc Chánh. Phúc Ánh lúc bấy giờ mới mười bảy tuổi. Bị mất Gia Định, Tổng Đốc Chu cùng thủ hạ chạy về Quy Nhơn. Được ít lâu, Vua Thái Đức sai đem thủy binh vào đánh Gia Định. Tổng đốc Chu bị Đỗ Thành Nhân đánh thua. Quân Tây Sơn tan ră. Thừa thắng Nguyễn Phúc Ánh sai Lê Văn Quân kéo quân ra đánh B́nh Thuận. |
 |
 |
